Quy định pháp luật về hợp đồng lao động
Để bạn không bị rối khi ký hợp đồng với công ty, mình sẽ giải thích định nghĩa và các loại hợp đồng lao động theo quy định mới nhất của pháp luật Việt Nam. Mỗi loại hợp đồng có những điều kiện, quyền lợi và nghĩa vụ riêng, vì vậy hãy đọc kỹ nhé.
Nội dung chính
1. Hợp đồng lao động là gì?
Hợp đồng lao động là một thỏa thuận bằng văn bản, được lập bởi người sử dụng lao động và người lao động. Nó ghi rõ các điều khoản về:
- Chức vụ, công việc – Mô tả công việc và trách nhiệm của nhân viên.
- Thời hạn – Có thể không xác định thời hạn hoặc xác định thời hạn.
- Thời gian làm việc – Bao gồm ngày làm việc, giờ làm việc và giờ làm thêm.
- Thù lao – Lương cơ bản, phụ cấp, thưởng, bảo hiểm.
- Quyền lợi – Phụ cấp, nghỉ phép, bảo hiểm xã hội.
- Quyền và nghĩa vụ – Hai bên phải tuân thủ luật lao động.
Hợp đồng phải được lập bằng văn bản, ký tên hai bên và có ít nhất một bản lưu trữ.
2. Các loại hợp đồng lao động
Theo Luật Lao động 2019, có ba loại hợp đồng chính:
- Hợp đồng lao động không xác định thời hạn – Thường dùng cho công việc liên tục, không có thời gian rõ ràng. Ví dụ: nhân viên văn phòng, kỹ thuật viên.
- Hợp đồng lao động xác định thời hạn – Dùng cho dự án hoặc công việc có thời gian cụ thể. Ví dụ: nhân viên làm việc trong dự án xây dựng kéo dài 12 tháng.
- Hợp đồng thử việc – Dùng để đánh giá năng lực trong thời gian ngắn (tối đa 3 tháng). Nếu không đạt yêu cầu, hợp đồng có thể chấm dứt ngay.
Thêm một số loại khác:
- Hợp đồng công việc dự án – Khi công việc được chia thành các giai đoạn, thời hạn của mỗi giai đoạn rõ ràng.
- Hợp đồng làm việc ngoài giờ – Khi người lao động làm thêm giờ, phải được tính thù lao thỏa thuận.
3. Thời hạn hợp đồng và các quy định liên quan
Thời hạn hợp đồng phải tuân thủ quy định:
- Hợp đồng không xác định thời hạn có thể chấm dứt bằng thỏa thuận hai bên hoặc vì lý do hợp pháp.
- Hợp đồng xác định thời hạn: nếu hết thời hạn mà hai bên không ký mới, hợp đồng sẽ tự động chuyển thành hợp đồng không xác định thời hạn.
- Trong hợp đồng thử việc, nếu người lao động không đáp ứng yêu cầu, hợp đồng có thể chấm dứt ngay sau khi thông báo.
Ví dụ thực tế: Công ty “ABC” ký hợp đồng lao động xác định thời hạn 12 tháng cho nhân viên Nguyễn Văn A làm việc trong dự án xây dựng. Sau khi dự án kết thúc, hợp đồng được chấm dứt theo quy định.
4. Quyền lợi và nghĩa vụ của người lao động
Người lao động có quyền:
- Nhận lương đầy đủ, đúng hạn.
- Nhận bảo hiểm xã hội, y tế, thất nghiệp.
- Được nghỉ phép hàng năm (ít nhất 12 ngày làm việc).
- Nhận các phụ cấp, trợ cấp khi có.
Người lao động cũng có nghĩa vụ:
- Thực hiện công việc theo quy định.
- Tuân thủ nội quy công ty.
- Thôn thủ bảo mật thông tin.
- Thường xuyên cập nhật kỹ năng làm việc.
5. Quyền lợi và nghĩa vụ của người sử dụng lao động
Người sử dụng lao động phải:
- Đăng ký bảo hiểm xã hội cho nhân viên.
- Thực hiện các điều khoản trong hợp đồng.
- Đưa ra quyết định chấm dứt hợp đồng hợp lý, theo quy định.
- Đảm bảo môi trường làm việc an toàn, bảo vệ sức khỏe.
6. Quy trình ký hợp đồng lao động
| Bước | Hoạt động | Thời gian |
|---|---|---|
| 1 | Chuẩn bị hồ sơ | 1-2 ngày |
| 2 | Thảo luận nội dung hợp đồng | 1-3 ngày |
| 3 | Ký kết hợp đồng | 1 ngày |
| 4 | Đăng ký bảo hiểm xã hội | 1-2 ngày |
| 5 | Nhận bản lưu trữ | 1 ngày |
7. Khi nào hợp đồng có thể chấm dứt?
Hợp đồng có thể chấm dứt theo các trường hợp:
- Hai bên đồng ý.
- Người lao động vi phạm nghiêm trọng.
- Người sử dụng lao động không thực hiện nghĩa vụ.
- Bản hợp đồng hết thời hạn và không được gia hạn.
- Nhân viên nghỉ việc vì lý do cá nhân.
Mỗi trường hợp cần tuân thủ quy định về thời hạn thông báo, tiền lương cuối cùng, và các quyền lợi còn lại.
8. Lưu ý khi ký hợp đồng
- Đọc kỹ mọi điều khoản trước khi ký.
- Yêu cầu làm rõ các điều khoản chưa rõ ràng.
- Giữ bản sao hợp đồng và các tài liệu liên quan.
- Nếu có bất kỳ vấn đề nào, hãy tham khảo ý kiến luật sư hoặc cơ quan tư vấn lao động.
Hi vọng những thông tin trên giúp bạn hiểu rõ hơn về quy định pháp luật và cách thức ký hợp đồng lao động. Nếu cần hỗ trợ thêm, bạn có thể tìm kiếm các trung tâm tư vấn luật miễn phí hoặc liên hệ với cơ quan quản lý lao động địa phương.
