Luật đầu tư công năm 2019

Đây là luật mới nhất của Việt Nam về đầu tư công. Nó quy định cách Nhà nước quản lý, sử dụng vốn đầu tư công và các quyền, nghĩa vụ của các cơ quan, doanh nghiệp, cá nhân tham gia.

Nội dung chính

1. Căn cứ pháp lý

Luật Đầu tư công được ban hành vào năm 2019 và thay thế Luật Đầu tư công 2008. Nó được quy định trong các văn bản sau:

Luật Đầu tư công 2019 – quy định chung.
Thông tư 40/2020/TT-BTC – hướng dẫn thực hiện.
Thông tư 28/2021/TT-BTC – quy định chi tiết về quản lý vốn đầu tư công.

2. Nội dung chính của luật

Luật gồm 7 chương, mỗi chương tập trung vào một khía cạnh:

Chương 1: Định nghĩa và phạm vi áp dụng – xác định “đầu tư công” là gì, những dự án nào thuộc diện.
Chương 2: Cơ chế lập kế hoạch và lập ngân sách – quy trình lập kế hoạch đầu tư công và tích hợp vào ngân sách nhà nước.
Chương 3: Quy trình thực hiện dự án – từ việc lập hồ sơ, xét duyệt, ký hợp đồng đến thực hiện và kiểm tra.
Chương 4: Quản lý vốn đầu tư công – cách tính, phân bổ và giám sát sử dụng vốn.
Chương 5: Quản trị, kiểm soát và đánh giá – các cơ quan chịu trách nhiệm giám sát, đánh giá hiệu quả.
Chương 6: Quyền, nghĩa vụ và trách nhiệm – đối với nhà nước, doanh nghiệp, công dân.
Chương 7: Điều khoản thi hành và sửa đổi – thời gian có hiệu lực, quy trình sửa đổi.

3. Quy trình thực hiện dự án đầu tư công

Để thực hiện một dự án đầu tư công, các bước sau đây là bắt buộc:

Thứ tự	Hoạt động	Thời gian ước tính
1	Chuẩn bị hồ sơ dự án	1–2 tháng
2	Xét duyệt kế hoạch đầu tư	1–3 tháng
3	Phê duyệt dự án, ký hợp đồng	1–2 tháng
4	Thực hiện dự án	Thời gian dự án
5	Kiểm tra, nghiệm thu	1–3 tháng
6	Đánh giá hiệu quả	1 tháng

4. Quản lý và sử dụng vốn đầu tư công

Vốn đầu tư công được phân bổ theo 4 nguồn chính:

Vốn ngân sách nhà nước – nguồn chính.
Vốn ngân sách địa phương – dành cho dự án khu vực.
Vốn vay từ ngân hàng và tổ chức tài chính – được kiểm soát chặt chẽ.
Vốn góp của doanh nghiệp và nhà đầu tư tư nhân – thường dưới hình thức góp vốn.

Luật quy định chi tiết cách tính, báo cáo, và kiểm tra sử dụng vốn để tránh lãng phí và rửa tiền.

5. Quyền, nghĩa vụ và trách nhiệm

Đối với các bên liên quan:

Nhà nước – có quyền quyết định, giám sát và kiểm tra.
Doanh nghiệp – phải tuân thủ quy trình, báo cáo tiến độ.
Cá nhân – có quyền nộp ý kiến, khiếu nại, nhưng không được tham gia trực tiếp vào quyết định.

Vi phạm pháp luật có thể bị xử lý hình sự hoặc hành chính tùy mức độ.

6. Ví dụ thực tế

Ví dụ thực tế: Công ty xây dựng “ABC” được Nhà nước phê duyệt dự án xây dựng cầu đường. Công ty phải nộp hồ sơ, được xét duyệt, ký hợp đồng, rồi thực hiện. Trong quá trình thực hiện, công ty phải báo cáo tiến độ, chi phí, và được kiểm tra định kỳ bởi cơ quan quản lý.