9 điều bạn cần biết về doanh nghiệp xã hội
Doanh nghiệp xã hội (DNXH) là mô hình kinh doanh vừa tạo ra lợi nhuận vừa hướng tới mục tiêu xã hội. Ở đây mình sẽ giải thích từng khía cạnh một cách dễ hiểu, giống như đang tư vấn trực tiếp cho bạn.
Nội dung chính
1. Định nghĩa doanh nghiệp xã hội
DNXH là tổ chức hoạt động kinh doanh, nhưng mục tiêu chính không chỉ là kiếm lợi nhuận. Mục tiêu là giải quyết vấn đề xã hội – giảm nghèo, bảo vệ môi trường, nâng cao chất lượng giáo dục…
- Ví dụ: Công ty “Xanh Vườn” bán rau hữu cơ, nhưng phần lợi nhuận lại đầu tư vào các dự án trồng cây xanh cho cộng đồng.
2. Mục tiêu và giá trị xã hội
DNXH đặt ra giá trị xã hội để hướng mọi quyết định, từ sản xuất đến marketing. Những giá trị này giúp tạo dựng lòng tin và sự gắn kết với khách hàng.
- Giá trị 1: Đối xử công bằng với lao động.
- Giá trị 2: Tận dụng nguồn lực bền vững.
3. Phân loại doanh nghiệp xã hội
Hiện nay có 3 hình thức phổ biến:
- Công ty xã hội: Đăng ký kinh doanh, có cổ đông, nhưng lợi nhuận dùng cho mục tiêu xã hội.
- Hợp tác xã xã hội: Thành viên là người lao động hoặc người tiêu dùng, lợi nhuận chia đều.
- Tổ chức phi lợi nhuận (NPO): Không có cổ đông, mục tiêu hoàn toàn xã hội.
4. Đặc điểm chung của doanh nghiệp xã hội
- Không lợi nhuận là mục tiêu duy nhất: Lợi nhuận là công cụ, không phải mục tiêu cuối cùng.
- Quản trị đa cấp: Cả ban lãnh đạo và cộng đồng tham gia quyết định.
- Thống kê tác động xã hội: Bán hàng + báo cáo tác động.
5. Lợi ích thuế và hỗ trợ
DNXH được ưu đãi thuế, giảm thuế thu nhập doanh nghiệp và thuế giá trị gia tăng trong một số lĩnh vực.
- Ví dụ thực tế: Công ty “Bền Vững” giảm 20% thuế thu nhập trong 3 năm đầu thành lập.
6. Thủ tục thành lập
| Bước | Hoạt động | Thời gian ước tính |
|---|---|---|
| 1 | Chuẩn bị điều lệ, mô tả mục tiêu xã hội | 1-2 tuần |
| 2 | Đăng ký kinh doanh tại Sở Kế hoạch & Đầu tư | 1-2 tuần |
| 3 | Xin giấy chứng nhận doanh nghiệp xã hội (nếu cần) | 2-3 tuần |
| 4 | Đăng ký thuế, mở tài khoản ngân hàng | 1 tuần |
7. Quản trị và báo cáo
DNXH phải công khai báo cáo tài chính và báo cáo tác động xã hội. Định kỳ 6 tháng hoặc 1 năm.
- Ví dụ: “Công ty Xanh” công bố báo cáo tác động: 1.000 cây trồng, 200 người lao động được đào tạo.
8. Rủi ro và hạn chế
Do DNXH phải cân bằng giữa lợi nhuận và mục tiêu xã hội, nên có những rủi ro nhất định.
- Nguyên nhân 1: Nguồn vốn hạn chế, phụ thuộc vào nguồn đầu tư xã hội.
- Nguyên nhân 2: Rủi ro pháp lý khi không tuân thủ đúng quy định về doanh nghiệp xã hội.
9. Chọn hình thức phù hợp
Để quyết định, hãy xem xét:
- Quy mô hoạt động.
- Nguồn vốn sẵn có.
- Định hướng mục tiêu xã hội.
Ví dụ, nếu bạn muốn bán hàng online với mục tiêu tạo việc làm cho người dân vùng sâu vùng xa, công ty xã hội hoặc hợp tác xã xã hội có thể phù hợp hơn.
Hy vọng những thông tin trên giúp bạn có cái nhìn rõ ràng hơn về doanh nghiệp xã hội. Nếu cần hỗ trợ thêm, cứ tự nhiên hỏi nhé!
