Người lao động bị ảnh hưởng của dịch Covid‑19 được hưởng quyền lợi gì?
Trong thời đại dịch, nhiều công ty phải rút giảm hoạt động, giảm lương hoặc chấm dứt hợp đồng. Điều này khiến người lao động lo lắng về quyền lợi của mình. Dưới đây, mình sẽ giải thích một cách dễ hiểu những quyền mà pháp luật đã bảo vệ cho người lao động khi bị ảnh hưởng bởi Covid‑19.
Nội dung chính
1. Quyền bảo vệ hợp đồng lao động
Khi doanh nghiệp quyết định giảm lương hoặc chấm dứt hợp đồng vì lý do dịch, họ phải tuân thủ luật lao động. Nếu doanh nghiệp muốn chấm dứt hợp đồng, họ cần:
- Thông báo trước 30 ngày hoặc trả lương tạm ứng.
- Đưa ra lý do chính đáng, ví dụ: doanh thu giảm do lockdown.
- Không được điều chỉnh lương theo ý muốn mà không có sự đồng ý của người lao động.
Ví dụ thực tế: Công ty “ABC” đã giảm lương 20% trong 3 tháng vì doanh thu giảm. Nhân viên B đã nộp đơn khởi kiện, và tòa án cho rằng công ty phải trả lại phần lương đã giảm và thù lao bổ sung.
2. Quyền tham gia bảo hiểm xã hội và bảo hiểm thất nghiệp
Để được hưởng trợ cấp khi không có công việc, người lao động phải:
- Đăng ký bảo hiểm xã hội với công ty hoặc tự đăng ký khi nghỉ việc.
- Đăng ký bảo hiểm thất nghiệp tại trung tâm bảo hiểm xã hội.
- Đưa ra hồ sơ đăng ký thất nghiệp và cung cấp bằng chứng về việc mất việc.
| Yêu cầu | Thời gian xử lý |
|---|---|
| Đăng ký bảo hiểm xã hội | 1-2 ngày làm việc |
| Đăng ký bảo hiểm thất nghiệp | 1 tuần |
| Nhận trợ cấp | 2-3 tháng |
3. Quyền được trợ cấp và hỗ trợ tài chính khác
Trong giai đoạn khủng hoảng, nhà nước và một số doanh nghiệp đã triển khai các chương trình trợ cấp:
- Trợ cấp thất nghiệp (đối với những người chưa đủ điều kiện hưởng bảo hiểm thất nghiệp). Mức trợ cấp được tính theo mức lương trung bình trong 6 tháng trước khi mất việc.
- Hỗ trợ chi phí y tế cho bệnh nhân Covid‑19, bao gồm xét nghiệm, thuốc men, và chi phí điều trị.
- Những người lao động trong ngành dịch vụ có thể được đăng ký trợ cấp xã hội khi không được trả lương.
4. Quyền được bảo vệ sức khỏe và an toàn lao động
Doanh nghiệp phải:
- Đảm bảo điều kiện làm việc an toàn, cung cấp thiết bị bảo hộ và thực hiện quy định về tiêm chủng.
- Thực hiện giảm tải công việc hoặc đi làm từ xa khi có thể.
- Cam kết đánh giá rủi ro sức khỏe và cung cấp hỗ trợ tâm lý.
5. Quy trình khi muốn khởi kiện vi phạm quyền lợi
- Thu thập bằng chứng: hợp đồng lao động, bảng lương, thư từ công ty.
- Liên hệ với đại diện nhân viên (đoàn, công đoàn) để hỗ trợ.
- Nộp đơn khiếu nại tại tòa án lao động trong vòng 30 ngày kể từ khi nhận thấy vi phạm.
- Trong quá trình xét xử, tòa án sẽ yêu cầu doanh nghiệp điều chỉnh lương, trả lương chưa nhận được hoặc đưa ra bồi thường.
Như vậy, dù dịch Covid‑19 gây khó khăn, pháp luật vẫn bảo vệ quyền lợi của người lao động. Bạn cần lưu ý:
- Luôn giữ bản sao hợp đồng và bảng lương.
- Đăng ký bảo hiểm xã hội và thất nghiệp kịp thời.
- Nếu bị giảm lương không hợp lý, hãy nộp đơn khiếu nại.
Hy vọng những thông tin trên sẽ giúp bạn nắm rõ quyền lợi của mình trong thời gian khó khăn này. Nếu cần thêm tư vấn chi tiết, bạn có thể tìm đến các văn phòng luật sư chuyên về lao động để được hỗ trợ cụ thể.
