Cách tính thuế giá trị gia tăng (cách tính thuế VAT)
Thuế giá trị gia tăng, hay thuế VAT, là loại thuế được đánh vào giá trị tăng thêm khi hàng hoá hoặc dịch vụ được chuyển giao. Nếu bạn là doanh nghiệp, việc hiểu rõ cách tính VAT sẽ giúp bạn tránh sai sót và chi trả đúng mức.
Nội dung chính
1. Thuế VAT là gì?
VAT là một loại thuế trực tiếp, nhưng nó được tính theo cách “trung gian” – nghĩa là mỗi bước trong chuỗi cung ứng đều chịu thuế, nhưng cuối cùng chỉ người tiêu dùng cuối cùng chịu chi phí thực sự.
- Khái niệm đơn giản: Khi bạn mua hàng, giá bán đã bao gồm VAT. Khi bán lại, bạn thu thêm VAT nhưng có thể khấu trừ VAT đã trả trước.
- Ví dụ nhanh: Bạn mua máy tính với giá 10.000.000 đồng, bao gồm 10% VAT = 1.000.000 đồng. Bạn bán lại với giá 15.000.000 đồng, VAT là 1.500.000 đồng. Bạn giữ 500.000 đồng là lợi nhuận.
2. Cách tính VAT cơ bản
Để tính VAT, bạn cần biết hai điều:
- Giá bán chưa thuế (còn gọi là giá cơ bản) – là giá mà bạn đưa ra trước khi cộng thêm thuế.
- Suất thuế VAT – thường là 10% hoặc 5% tùy sản phẩm/dịch vụ.
Định thức tính:
| Giá chưa thuế | Suất thuế | VAT | Giá bán có thuế |
|---|---|---|---|
| 10.000.000 | 10% | 1.000.000 | 11.000.000 |
| 5.000.000 | 5% | 250.000 | 5.250.000 |
3. Các loại suất thuế VAT
Ở Việt Nam, có ba suất chính:
- Suất 10%: Áp dụng cho hầu hết hàng hoá và dịch vụ.
- Suất 5%: Dùng cho một số hàng hoá như thực phẩm, thuốc men.
- Suất 0%: Áp dụng cho hàng xuất khẩu, một số dịch vụ quốc tế.
4. Ví dụ thực tế: Bán lẻ điện thoại
Ví dụ: Bạn mua điện thoại 8.000.000 đồng (bao gồm 10% VAT). Giá chưa thuế là 7.272.727 đồng. Khi bán lại với giá 12.000.000 đồng (còn 10% VAT), bạn thu được VAT 1.200.000 đồng. Lợi nhuận thuần = 12.000.000 – 8.000.000 = 4.000.000 đồng.
5. Lưu ý khi tính và khai báo VAT
- Khấu trừ VAT: Bạn có thể trừ VAT đã trả khi mua hàng (VAT mua) khỏi VAT thu khi bán (VAT bán).
- Nhật ký bán và mua: Ghi chép đầy đủ, đúng thời gian và số tiền.
- Thời hạn khai báo: Nộp mẫu số 02 về thuế VAT trong vòng 15 ngày kể từ ngày cuối cùng của kỳ khai thuế.
- Định kỳ: Nếu doanh thu hàng tháng < 10 tỷ đồng, khai báo hàng tháng; nếu lớn hơn, khai báo hàng quý.
6. Thủ tục khai thuế VAT
- Đăng ký mã số thuế – nếu chưa có.
- Chuẩn bị hồ sơ: Bảng kê doanh thu, chi phí, chứng từ mua bán.
- Điền mẫu số 02: Ghi số tiền thu được và số tiền khấu trừ.
- Nộp tại cơ quan thuế: Hoặc qua portal thuế điện tử.
- Nhận quyết toán: Kiểm tra, trả lại nếu thiếu hoặc thừa.
Việc tính VAT đúng giờ và chính xác không chỉ giúp bạn tránh phạt mà còn làm cho tài chính doanh nghiệp trở nên minh bạch và hợp pháp. Nếu gặp khó khăn, bạn có thể tìm kiếm tư vấn từ chuyên gia thuế để được hỗ trợ chi tiết hơn.
