Người chết có được hưởng thừa kế không?
Đó là câu hỏi mà nhiều người đặt ra khi gặp chuyện mất mát gia đình. Hãy cùng mình giải mã một cách đơn giản, tránh những thuật ngữ khó hiểu.
Nội dung chính
1. Khái niệm “thừa kế” và “di sản”
Trong luật dân sự, di sản là toàn bộ tài sản, quyền và nghĩa vụ mà người chết để lại. Thừa kế là quyền nhận được di sản đó. Người mà được hưởng thừa kế được gọi là người thừa kế.
- Người thừa kế hợp pháp: là người được quy định trong luật hoặc trong di chúc.
- Người thừa kế thực tế: là người thực sự nhận được tài sản khi di sản được phân chia.
2. Khi người thừa kế đã qua đời
Điều quan trọng là người thừa kế không phải là người đã chết. Nếu người thừa kế đã mất trước khi di sản được mở, thì quyền của anh ta sẽ được chuyển cho người thừa kế tiếp theo của anh ta.
Ví dụ thực tế: Ông Nguyễn qua đời, để lại nhà và một số tiền. Con trai ông, anh B, đã qua đời trước ông. Khi mở thừa kế, tài sản không được trao cho anh B mà được chuyển cho hai người con của anh B (đứa cháu của ông Nguyễn). Đây là “điều kiện thừa kế theo dòng dõi” mà luật quy định.
3. Khi người thừa kế qua đời sau khi di sản đã được mở
Nếu anh B qua đời sau khi ông Nguyễn đã mở thừa kế và nhận được tài sản, thì anh B vẫn được hưởng tài sản. Sau khi anh B qua đời, tài sản sẽ được chuyển cho người thừa kế của anh B theo quy định của pháp luật.
Ví dụ khác: Ông Nguyễn qua đời, anh B nhận được 50% tài sản. Sau 2 năm, anh B qua đời. Khi đó, 50% tài sản của anh B sẽ được chuyển cho người thừa kế của anh B (có thể là con của anh B hoặc những người được quy định trong di chúc).
4. Các bước thực hiện khi mở thừa kế
- Chuẩn bị hồ sơ: giấy khai tử, giấy tờ tùy thân, hợp đồng mua bán, hợp đồng vay, tài sản thực tế.
- Đăng ký công chứng: làm chứng cho các tài sản có giá trị.
- Đánh giá tài sản: xác định giá trị thực tế của tài sản.
- Phân chia tài sản: theo quy định của luật hoặc di chúc.
- Ghi danh tài sản: chuyển quyền sở hữu sang người thừa kế.
- Đăng ký chuyển nhượng: nếu có cần bán hay chuyển tài sản.
| Bước | Hoạt động | Thời gian ước tính |
|---|---|---|
| 1 | Chuẩn bị hồ sơ | 1-2 ngày |
| 2 | Đăng ký công chứng | 1-3 ngày |
| 3 | Đánh giá tài sản | 2-4 ngày |
| 4 | Phân chia tài sản | 2-5 ngày |
| 5 | Ghi danh tài sản | 1-3 ngày |
| 6 | Đăng ký chuyển nhượng | 3-7 ngày |
5. Kết luận
Người chết không thể “được hưởng thừa kế” vì thừa kế là quyền của người sống. Khi một người thừa kế qua đời, quyền của anh ta sẽ được chuyển cho người thừa kế tiếp theo, theo quy định của luật dân sự. Việc mở thừa kế cần tuân thủ quy trình pháp lý để tránh tranh chấp và bảo vệ quyền lợi của mọi bên.
