Pháp luật quy định bao nhiêu hình thức hợp đồng?

Hợp đồng là thỏa thuận giữa hai hoặc nhiều bên, xác định nghĩa vụ, quyền lợi của mỗi người. Pháp luật Việt Nam không giới hạn số lượng hình thức hợp đồng mà chỉ xác định những hình thức có thể được công nhận và những trường hợp bắt buộc phải thực hiện theo một hình thức nhất định.

Nội dung chính

1. Hình thức hợp đồng là gì?

Hình thức hợp đồng đề cập đến cách thức mà các bên ghi lại hoặc thể hiện thỏa thuận của mình. Dưới đây là những hình thức chính mà pháp luật công nhận:

Hợp đồng bằng văn bản: Được ghi lại bằng chữ, có thể là giấy tờ, fax, email, hay các tài liệu điện tử.
Hợp đồng bằng lời (định mệnh): Các bên thực hiện thỏa thuận bằng lời nói, thường không cần giấy tờ.
Hợp đồng bằng hành vi: Khi một bên thực hiện hành động mà có thể được hiểu là đồng ý với thỏa thuận, ví dụ như nhận hàng và thanh toán.
Hợp đồng điện tử: Được ký kết và lưu trữ dưới dạng dữ liệu điện tử, được pháp luật công nhận từ năm 2014.

Ví dụ thực tế: Bạn và người bán hàng trong một quán cà phê có thể ký hợp đồng mua bán bằng email. Khi email được gửi và nhận, hai bên đã có thỏa thuận hợp lệ, miễn có điều kiện nào trong luật yêu cầu hình thức khác.

2. Khi nào hợp đồng cần phải thực hiện theo hình thức nhất định?

Để tránh bị coi là vô hiệu, một số hợp đồng phải tuân thủ hình thức cụ thể, như:

Hợp đồng chuyển nhượng bất động sản: Phải có văn bản, ký tên, có chứng thực công chứng.
Hợp đồng vay mượn lớn hơn 500 triệu đồng: Cần có văn bản, ký tên, có công chứng hoặc ghi nhận tại ngân hàng.
Hợp đồng lao động với thời hạn dài: Cần có văn bản, ký tên, công chứng hoặc ghi nhận tại cơ quan công tác.
Hợp đồng mua bán hàng hóa giá trị lớn: Cần có văn bản, có công chứng hoặc ghi nhận tại cơ quan thuế.

Những trường hợp này giúp pháp luật kiểm soát, bảo vệ quyền lợi của các bên và ngăn ngừa tranh chấp.

3. Các điều kiện hợp lệ của một hợp đồng

Để hợp đồng có hiệu lực, cần đáp ứng các điều kiện sau:

Chủ thể hợp pháp: Bên ký phải có năng lực hành vi dân sự.
Nội dung rõ ràng: Các điều khoản phải cụ thể, không trái pháp luật.
Mục đích hợp pháp: Mục tiêu của hợp đồng phải hợp pháp, không vi phạm đạo đức.
Hình thức đúng quy định: Tuân thủ hình thức được pháp luật quy định cho từng loại hợp đồng.

4. Bước thực hiện hợp đồng hợp pháp

Bước	Hoạt động	Thời gian
1	Đàm phán điều khoản, thống nhất nội dung	1–3 ngày
2	Soạn thảo văn bản hợp đồng	1–2 ngày
3	Ký tên, có chứng thực (nếu cần)	1 ngày
4	Ghi nhận tại cơ quan (nếu quy định)	1–3 ngày
5	Lưu trữ bản gốc, sao lưu điện tử	Liên tục

Nhớ rằng, việc tuân thủ hình thức hợp đồng là yếu tố quyết định tính hợp pháp của thỏa thuận. Nếu không đáp ứng được điều kiện hình thức, hợp đồng có thể bị coi là vô hiệu hoặc bị coi là không có hiệu lực trong một số trường hợp nhất định.