Ai được quyền nuôi con dưới 3 tuổi khi ly hôn?
Để trả lời câu hỏi này, mình sẽ giải thích một cách đơn giản nhất, dựa trên quy định pháp luật và những yếu tố thực tế mà tòa án thường xem xét.
Nội dung chính
1. Định nghĩa pháp luật
Theo Điều 48 Luật Hôn nhân và gia đình 2014, khi con dưới 3 tuổi, mẹ thường được coi là người chịu trách nhiệm chính trong việc nuôi dưỡng và chăm sóc. Tuy nhiên, điều này không đồng nghĩa với việc cha không thể được nhận quyền nuôi nếu có lý do chính đáng.
- Điều 48(1): Con dưới 3 tuổi được giữ ở bên người mẹ.
- Điều 48(2): Cha có thể được nhận quyền nuôi nếu cha là người duy nhất có thể chăm sóc con hoặc nếu mẹ không đáp ứng được trách nhiệm nuôi dưỡng.
2. Những yếu tố tòa án xét đến
Ngay cả khi luật quy định mặc định mẹ, tòa án vẫn xét nhiều yếu tố khác nhau để quyết định quyền nuôi con tốt nhất cho trẻ. Dưới đây là những điểm thường được xem xét:
- Khả năng chăm sóc và tài chính: Ai có điều kiện vật chất, thời gian và năng lực để chăm sóc con?
- Sức khỏe và môi trường: Môi trường sống của cha và mẹ có phù hợp với sự phát triển của trẻ?
- Quan hệ cảm xúc: Tình cảm và sự gắn bó giữa cha/mẹ và con như thế nào?
- Ý kiến của con (nếu có): Khi con đủ tuổi để nói, ý kiến của con cũng được cân nhắc.
- Khả năng hợp tác: Cha và mẹ có thể hợp tác, chia sẻ trách nhiệm nuôi dưỡng không?
3. Quy trình khi muốn giữ con dưới 3 tuổi
Nếu bạn (hoặc đối phương) muốn được giữ con dưới 3 tuổi, hãy làm theo các bước dưới đây. Đừng lo lắng, quá trình này khá rõ ràng và bạn có thể dựa vào những thông tin này để chuẩn bị hồ sơ.
| Bước | Hoạt động | Thời gian |
|---|---|---|
| 1 | Chuẩn bị hồ sơ: đơn xin giữ con, giấy tờ tùy thân, giấy khai sinh con, biên bản tòa án (nếu có) | 1–2 ngày |
| 2 | Đệ trình hồ sơ tại tòa án dân sự có thẩm quyền | 1–2 ngày |
| 3 | Thẩm định: tòa án xem xét bằng chứng, nghe ý kiến hai bên | 1–3 tuần |
| 4 | Quyết định: tòa án ra quyết định về quyền nuôi và chăm sóc | 1–2 tuần |
| 5 | Thực thi: tuân thủ quyết định, nộp bảo trợ (nếu cần) | Liên tục |
4. Ví dụ thực tế
Ví dụ: Lan và Bình đã kết hôn 3 năm, có con 15 tháng tuổi. Sau khi quyết định ly hôn, Lan muốn giữ con. Bởi vì Lan đã ở nhà chăm con suốt thời gian qua và không có thu nhập, Bình làm việc toàn thời gian và có thu nhập ổn định. Khi đi tòa, Lan trình bày giấy tờ chứng minh mình đã chăm sóc con từ khi sinh, còn Bình cho thấy mình có điều kiện tài chính tốt hơn.
Quyết định của tòa án: Lan được giữ con dưới 3 tuổi và Bình phải đóng bảo trợ hàng tháng. Hai bên thống nhất hợp tác trong việc chăm sóc con, ví dụ: Bình sẽ tiếp tục chăm sóc con vào cuối tuần và các ngày nghỉ.
5. Khi cha được nhận quyền nuôi
Cha có thể được nhận quyền nuôi khi:
- Mẹ không đáp ứng được trách nhiệm nuôi dưỡng (ví dụ: bệnh tật, không có khả năng chăm sóc).
- Cha có điều kiện tốt hơn, có thể cung cấp môi trường sống an toàn và ổn định.
- Hai bên thống nhất, cha có thể nhận quyền nuôi tạm thời hoặc lâu dài.
6. Ghi chú cuối cùng
Luật đặt lợi ích của trẻ lên hàng đầu. Nếu bạn có bất kỳ thắc mắc nào hoặc cần hỗ trợ trong quá trình nộp hồ sơ, hãy tìm hiểu kỹ các quy định và chuẩn bị đầy đủ tài liệu. Điều quan trọng nhất là luôn giữ tinh thần hợp tác, vì một quyết định công bằng sẽ giúp con bạn phát triển trong môi trường tốt nhất.
