Chia tài sản khi không đăng ký kết hôn – Bạn cần biết gì?
Chúng ta thường nghe nói “có thể chia tài sản khi sống chung mà không kết hôn” nhưng thực tế có một số điều kiện và quy trình mà bạn cần hiểu rõ. Dưới đây mình sẽ giải thích một cách đơn giản, từng bước, để bạn và người ấy có thể đưa ra quyết định đúng đắn.
Nội dung chính
1. Tài sản chung hay riêng?
Trong Luật Dân sự (Điều 122), có quy định rằng nếu hai người sống chung mà không đăng ký kết hôn, tài sản được mua trong thời gian sống chung được coi là tài sản chung. Tuy nhiên, có một số trường hợp ngoại lệ:
- Tài sản được thừa kế: Không phải tài sản chung.
- Quyền sở hữu từ trước: Nếu một người đã sở hữu một tài sản trước khi cùng sống, nó vẫn là tài sản riêng.
- Quyền được quà tặng: Nếu một người nhận quà từ người thứ ba, tài sản đó cũng không thuộc tài sản chung.
Ví dụ thực tế: Bạn và vợ sống chung, mua một căn hộ mới vào năm 2017. Căn hộ được mua bằng tiền tiết kiệm chung, vì vậy đây là tài sản chung.
2. Xác định giá trị tài sản chung
Trước khi chia, hai bên cần biết chính xác giá trị của từng tài sản. Thông thường, bạn sẽ:
- Định giá bất động sản: Gọi một chuyên gia bất động sản để xác định giá thị trường.
- Định giá xe hơi: Kiểm tra thị trường xe cũ, hoặc gọi một đại lý.
- Kiểm tra tài khoản ngân hàng: Xác định số tiền tiết kiệm chung.
3. Đánh giá đóng góp của mỗi bên
Luật không yêu cầu phải tính toán chính xác từng phần đóng góp, nhưng đóng góp tài chính, công việc, hoặc nỗ lực chăm sóc gia đình sẽ được xét vào khi quyết định chia. Nếu một bên đã đóng góp nhiều hơn, họ có thể được ưu tiên nhận phần lớn hơn.
4. Thỏa thuận chia tài sản
Hai cách thực hiện:
- Thỏa thuận bằng văn bản: Hai bên viết một thỏa thuận chia tài sản, ký tên và làm chứng. Thỏa thuận này sẽ được công chứng để có giá trị pháp lý.
- Đưa ra tòa án: Nếu không thể tự thỏa thuận, bạn có thể khởi kiện tòa án để quyết định.
Trong thỏa thuận, bạn nên ghi rõ:
- Danh sách tài sản chung.
- Giá trị ước tính.
- Thành phần chia cho mỗi bên.
- Phương thức chuyển nhượng (đối với bất động sản, xe hơi).
5. Thủ tục chuyển nhượng tài sản
| Bước | Hoạt động | Thời gian |
|---|---|---|
| 1 | Chuẩn bị hồ sơ (đơn, giấy tờ tùy thân, giấy chứng nhận tài sản, hợp đồng chuyển nhượng) | 1-2 ngày |
| 2 | Nộp hồ sơ tại cơ quan đăng ký bất động sản hoặc đăng ký xe | 1-3 ngày làm việc |
| 3 | Nhận giấy chứng nhận chuyển nhượng | 1-2 ngày làm việc |
6. Lưu ý khi có tài sản riêng
Nếu một trong hai người có tài sản riêng (ví dụ: tiền thừa kế, tài sản mua bằng tiền cá nhân trước khi sống chung), họ có thể giữ lại tài sản đó mà không cần chia. Tuy nhiên, cần cung cấp bằng chứng rõ ràng để tránh tranh chấp.
7. Khi nào nên nhờ luật sư?
Để tránh rắc rối pháp lý, bạn nên:
- Đánh giá giá trị tài sản chính xác.
- Soạn thảo thỏa thuận chia tài sản một cách chi tiết.
- Kiểm tra hợp đồng chuyển nhượng, tránh sai sót.
Luật sư có thể giúp bạn lập hồ sơ, làm công chứng, và hướng dẫn thủ tục hành chính.
Những điều cần nhớ
- Luật chia tài sản không phụ thuộc vào việc đăng ký kết hôn.
- Đảm bảo mọi tài sản được ghi nhận đúng tài khoản và tên.
- Hợp đồng chuyển nhượng cần làm công chứng để có giá trị pháp lý.
- Luôn giữ lại biên bản, biên nhận, và hồ sơ liên quan để phòng tranh chấp sau này.
Hy vọng những thông tin trên giúp bạn hiểu rõ hơn về quy trình chia tài sản khi sống chung mà không đăng ký kết hôn. Nếu còn thắc mắc hay cần tư vấn chi tiết, bạn có thể liên hệ với chuyên gia luật sư để được hỗ trợ kịp thời.
