Tội hủy hoại nguồn lợi thủy sản có thể bị phạt gì?
Những người khai thác, bảo vệ hay sử dụng nguồn lợi thủy sản phải biết rõ quy định pháp luật để tránh rơi vào tình trạng vi phạm nghiêm trọng. Ở đây, chúng ta sẽ nói về điều 242 Bộ luật hình sự 2015 – luật định hình tội hủy hoại nguồn lợi thủy sản, và những hình phạt mà pháp luật áp dụng.
Nội dung chính
Điều 242 Bộ luật hình sự 2015 – gì là tội?
Điều này quy định rằng: người làm hủy hoại, khai thác trái phép hoặc sử dụng nguồn lợi thủy sản một cách gây tổn hại cho môi trường, lợi ích kinh tế của cộng đồng có thể bị truy tố tội. Đây không chỉ là hành vi phá hoại mà còn là hành động có động cơ lợi nhuận, làm giảm nguồn cung cấp thực phẩm và làm suy giảm hệ sinh thái biển, sông, hồ.
Nguồn lợi thủy sản là gì?
Đây là những tài sản tự nhiên của vùng nước, bao gồm cá, tôm, cua, sò, mực và các loài sinh vật biển, sông, hồ khác. Nguồn lợi này thuộc sở hữu chung của xã hội, được quản lý bởi nhà nước và các cơ quan có thẩm quyền.
Những hành vi hủy hoại nguồn lợi thủy sản
- Phá hoại môi trường: Đổ rác, chất thải độc hại vào vùng nước, làm tàn phá môi trường sống của sinh vật.
- Khai thác trái phép: Đánh bắt, khai thác cá, tôm, cua mà không có giấy phép, vượt quá giới hạn khai thác quy định.
- Nhận, bán, chuyển giao trái phép: Bán, chuyển giao nguồn lợi mà không có giấy tờ hợp pháp hoặc khi nguồn lợi bị cấm.
- Gây tổn hại tài sản công: Đánh rơi, phá hỏng thiết bị, cơ sở hạ tầng liên quan tới khai thác thủy sản.
Yếu tố cấu thành tội
- Hành vi hủy hoại, khai thác hoặc sử dụng nguồn lợi thủy sản mà không tuân thủ pháp luật.
- Động cơ lợi nhuận hoặc mục đích lợi ích cá nhân.
- Hậu quả gây tổn hại đến môi trường, nguồn cung cấp thực phẩm hoặc lợi ích kinh tế chung.
Phạt tù, phạt tiền và các biện pháp khác
| Loại hình phạt | Điều kiện áp dụng |
|---|---|
| Phạt tù 3–10 năm | Hành vi không nghiêm trọng, nguồn lợi chưa bị giảm thiểu lớn. |
| Phạt tù 10–20 năm | Hành vi gây thiệt hại đáng kể, nguồn lợi bị suy giảm rõ rệt. |
| Phạt tù hơn 20 năm | Hành vi phạm tội nghiêm trọng, gây thiệt hại lớn, ảnh hưởng tới toàn hệ sinh thái. |
| Phạt tiền 20–30 triệu đồng | Đối với những hành vi không đạt mức phạt tù. |
| Phạt tiền 30–40 triệu đồng | Đối với hành vi gây thiệt hại trung bình. |
| Phạt tiền hơn 40 triệu đồng | Đối với hành vi nghiêm trọng. |
Trong một số trường hợp đặc biệt, tòa án có thể ra lệnh thu hồi tài sản, xử lý hàng hóa bị khai thác trái phép, hoặc yêu cầu người phạm tội thực hiện công tác phục hồi môi trường.
Ví dụ thực tế
Ví dụ: Ông Nguyễn, 45 tuổi, khai thác cá trong vùng biển bảo vệ mà không có giấy phép. Ông còn đổ chất thải rắn vào vịnh, làm tàn phá hệ sinh thái và giảm số lượng cá. Tòa án phạt ông 12 năm tù và 35 triệu đồng tiền.
Cách phòng tránh và bảo vệ quyền lợi
- Kiểm tra kỹ giấy phép khai thác và bảo vệ môi trường trước khi thực hiện bất kỳ hành động nào.
- Ghi nhận bằng hình ảnh, video khi phát hiện vi phạm để có bằng chứng đầy đủ.
- Báo cáo ngay cho cơ quan quản lý nước, xứ sở, hoặc phòng công an để có biện pháp xử lý kịp thời.
- Hợp tác với cộng đồng và các tổ chức bảo vệ môi trường để nâng cao nhận thức và giám sát.
Việc hiểu rõ luật và biết cách phòng tránh sẽ giúp bạn bảo vệ bản thân, đồng thời đóng góp vào việc bảo tồn nguồn lợi thủy sản – tài sản quý giá của cộng đồng.
