Pháp luật hiện hành về hôn nhân đồng giới ở Việt Nam
Ở Việt Nam, hôn nhân đồng giới chưa được công nhận bởi pháp luật. Điều này có nghĩa là một cặp đôi cùng giới không thể đăng ký kết hôn theo quy định của Bộ luật Dân sự. Tuy nhiên, pháp luật cũng bảo vệ quyền lợi và tránh phân biệt đối xử đối với người thuộc cộng đồng LGBT. Hãy cùng tìm hiểu chi tiết.
Nội dung chính
1. Khái niệm và quy định hiện hành
Trong Bộ luật Dân sự 2015, điều 3 của Điều 5 quy định rằng hôn nhân chỉ được thiết lập giữa một nam và một nữ. Đây là nguyên tắc hiện hành tại Việt Nam.
- Hôn nhân đồng giới: Không được công nhận, không có quyền lợi pháp lý như hôn nhân truyền thống.
- Quyền lợi hạn chế: Không được hưởng các quyền tài sản, thừa kế, quyền chăm sóc con nuôi được pháp luật xác định.
- Đăng ký kết hôn: Cặp đôi đồng giới không thể nộp đơn đăng ký tại công an.
Ví dụ thực tế: Cặp đôi “Linh & Phúc” đã đăng ký một “hợp đồng quan hệ chung” tại một công ty tư vấn pháp lý. Mặc dù hợp đồng này giúp họ xác định quyền tài sản chung, nhưng không có tác dụng pháp lý như hôn nhân.
2. Bảo vệ quyền lợi và tránh phân biệt đối xử
Để chống lại sự kỳ thị, Luật Bảo vệ quyền lợi người lao động và Luật Chống phân biệt đối xử đã đưa ra quy định bảo vệ người đồng tính, lưỡng tính.
- Quyền lợi tại nơi làm việc: Người LGBT không được tuyển dụng hoặc bị sa thải vì giới tính hoặc xu hướng tình dục.
- Quyền lợi tại nhà: Không được thực hiện hành vi phân biệt khi cho thuê nhà hoặc mua bán bất động sản.
- Quyền lợi trong y tế: Bệnh nhân đồng tính được bảo vệ quyền truy cập dịch vụ y tế mà không bị phân biệt.
Ví dụ thực tế: Cô “Mai” làm việc tại một công ty công nghệ. Khi cô xin nghỉ phép để chăm sóc con gái, nhà tuyển dụng không thể từ chối dựa trên quan điểm cá nhân về mối quan hệ của cô.
3. Các lựa chọn thay thế cho hôn nhân đồng giới
Do pháp luật chưa công nhận hôn nhân đồng giới, các cặp đôi có thể lựa chọn những hình thức khác để ghi nhận mối quan hệ của mình.
- Hợp đồng quan hệ chung – Cung cấp quyền tài sản, trách nhiệm chia sẻ chi phí, nhưng không có tác dụng pháp lý như hôn nhân.
- Hợp đồng bảo trợ tài sản – Tạo ra các điều khoản bảo vệ tài sản chung trong trường hợp chia tay.
- Hợp đồng bảo trợ con nuôi – Nếu muốn nuôi con, có thể ký hợp đồng bảo trợ con nuôi, nhưng vẫn cần sự chấp thuận của nhà nước.
| Bước | Hoạt động | Thời gian |
|---|---|---|
| 1 | Thảo luận nội dung hợp đồng | 1-2 ngày |
| 2 | Tham khảo luật sư | 3-5 ngày |
| 3 | Ký hợp đồng | 1 ngày |
| 4 | Đăng ký công chứng (nếu cần) | 1-3 ngày |
4. Tương lai của luật hôn nhân đồng giới tại Việt Nam
Hiện nay, vẫn chưa có đề xuất sửa đổi Bộ luật Dân sự để công nhận hôn nhân đồng giới. Tuy nhiên, nhiều tổ chức xã hội và nhà hoạt động cộng đồng đang vận động để nâng cao nhận thức và đẩy mạnh các chính sách bảo vệ quyền lợi.
- Hỗ trợ từ cộng đồng: Các hội đồng LGBT và các tổ chức nhân quyền đang làm việc để tạo ra môi trường an toàn, bình đẳng.
- Quyết định của nhà nước: Các nghị quyết của Quốc hội và chính sách của Bộ Nội vụ có thể thay đổi trong tương lai.
Ví dụ thực tế: Một nhóm học sinh tại một trường đại học đã tổ chức hội thảo “Bảo vệ quyền lợi người LGBT”, thu hút sự quan tâm của sinh viên và giáo viên, góp phần nâng cao nhận thức.
Để hiểu rõ hơn về quyền lợi và hạn chế của mình, bạn có thể tham khảo ý kiến của luật sư chuyên về luật gia đình, hoặc tìm hiểu thêm tại các trung tâm tư vấn pháp lý được ủy quyền.
